Als u ooit het genoegen heeft gehad om Wester-Amstel te bezoeken op Amstellanddag of Open Monumentendag, dan heeft u waarschijnlijk een van onze rondleidingen gezien of eraan deelgenomen. Onder leiding van onze geweldige vrijwilligers worden deze rondleidingen gevuld met verhalen over het park, de tuinen, het huis en de geschiedenis van Wester-Amstel.
Omdat we weten dat de rondleidingen een geweldige manier zijn voor bezoekers om Wester-Amstel (vroeger en nu) te leren kennen, hebben we onlangs de hulp ingeroepen van een gloednieuwe vrijwilliger – Harold Elmer Janssen. Met zijn achtergrond als kunstenaar en ervaring in het ontwikkelen van rondleidingen en workshops voor musea in Amsterdam, wisten we dat we zijn hulp nodig hadden om onze rondleidingen en uw ervaring tijdens de rondleidingen te verbeteren. En met Amstellanddag in aantocht (12 juni 2022) is dit het perfecte moment om hem aan u voor te stellen.
Ons interview vond plaats in het theekoepel van Wester-Amstel op een zonnige zondagmiddag. Terwijl we daar zaten te kletsen, konden we genieten van het uitzicht op de Amstel en de bedrijvigheid op en rond de rivier. Lees verder om meer te weten te komen over Harold, over hoe hij vrijwilliger en vriend van Wester-Amstel is geworden, over zijn plannen om onze rondleidingen opnieuw vorm te geven, en nog veel meer!
Taylor Blades: Dank je voor de ontmoeting met mij vandaag.
Harold Elmer Janssen: Mijn genoegen.
Taylor: Wij geven twee keer per jaar een digitale nieuwsbrief uit, De Buitenplaats. In de serie Vrienden van Wester-Amstelmaken de lezers kennis met onze vrijwilligers en vrienden, en wordt de gemeenschap die we hier hebben belicht. U maakt natuurlijk deel uit van die gemeenschap! Dus, kunt u zich even voorstellen aan onze lezers.
Harold: Ja goed, ik ben Harold en ik maakte zo’n 25 jaar geleden voor het eerst kennis met Wester-Amstel. Mijn man ontmoette de rentmeester van Wester-Amstel via zijn werk en, om een lang verhaal kort te maken, we werden goede vrienden. Ik herinner me heerlijke avonden in een paviljoen achter in het park, met z’n vieren: Ik, mijn partner, de rentmeester van Wester-Amstel en zijn partner. Die avonden zijn enkele van mijn eerste herinneringen aan deze plek.
Taylor: Zijn er specifieke details van die avonden en gesprekken die ervoor zorgden dat u meer wilde leren en meer betrokken wilde raken bij Wester-Amstel?
Harold: Ik raakte vooral geïnteresseerd door alles wat ik over Wester-Amstel te weten kwam tijdens die momenten. We hebben geluisterd naar de verhalen over onder andere de geschiedenis van Wester-Amstel, de familie van de rentmeester, de prachtige bomen en planten die er staan. Ik ben altijd erg gecharmeerd geweest van deze plek.
Taylor: Zijn er veel dingen veranderd sinds je Wester-Amstel voor het eerst bezocht?
Harold: Het nieuwe bedrijf dat het hoofdgebouw verhuurt heeft goed werk verricht met de restauratie van delen van het gebouw. En tot mijn vreugde besteden de vrijwilligers van Wester-Amstel steeds meer tijd aan het terugbrengen van het park naar hoe het was. Ze steken bovendien veel energie in het vergroten van de biodiversiteit van Wester-Amstel.
Taylor: Je woonde een tijdlang in het buitenland en kon Wester-Amstel daardoor niet zo vaak kon bezoeken. Nu je terug bent, ga je op een heel spannende manier meehelpen! Kun je me iets vertellen over wat je gaat doen?
Harold: Omdat ik ben opgeleid als kunstenaar en ervaring heb met het maken van rondleidingen en workshops voor een paar musea in Amsterdam, werd mij gevraagd om te kijken naar wat Wester-Amstel op dit moment doet op deze gebieden en hoe we dat verder kunnen ontwikkelen. Dus dat ben ik nu allemaal aan het onderzoeken.
Taylor: Het opnieuw vormgeven van onze rondleidingen zal een hele klus worden, maar we zijn benieuwd naar het resultaat.
Harold: Op 12 juni, , tijdens de Amstellanddag, geef ik al twee gloednieuwe rondleidingen. De lat ligt hoog, maar het komt wel goed, want ik vind het heerlijk om over de geschiedenis van het park te lezen! Ik heb bovendien zelf een tuin en ik hou van tuinieren, ook al weet ik er niet al te veel van. Ik leer met vallen en opstaan.
Taylor: Dan is dit een goede plek om je kennis over planten en tuinieren bij te spijkeren! Er zijn hier genoeg experts. Kun je me iets meer vertellen over hoe de rondleidingen eruit zullen zien? Geven jullie rondleidingen door het park, de tuinen en het huis?
Harold: Ik denk dat een goede rondleiding 45 minuten tot maximaal een uur duurt, met een kleine groep van tien tot 15 mensen, zodat je ze bij elkaar kunt houden en iedereen de aandacht erbij kan houden. Mijn idee, op dit moment, is om bij de poort te verzamelen. Ik vertel dan over de geschiedenis van de poort en over de Amstel, want zo kwamen de mensen in die tijd hier aan. Ik zal ze vertellen dat de mensen meer dan een uur per koets nodig hadden om vanuit het centrum van Amsterdam Wester-Amstel te bereiken. Met dit soort informatie kun je de sfeer van het verleden oproepen voor de bezoekers.
Van de poort lopen we naar het huis, waar veel te vertellen valt over de architectuur, de familie en de geschiedenis. Ik vind het leuk als een groep meedoet, dus ik zal ze ook vragen stellen. Geen examenvragen in de trant van “Vertel eens iets over deze boom of plant.” Gewoon vragen die hen aanmoedigen om deel uit te maken van de rondleiding.
Op die manier probeer ik een brug te slaan tussen de geschiedenis en het heden , verbanden te leggen, want we kijken altijd naar het verleden en denken: “O, zo werd het vroeger ook gedaan.” Maar vaak doen we het nog steeds op die manier, zelfs als het een beetje anders is. Dat maakt het interessanter en zorgt ervoor dat de mensen deelnemen aan de rondleiding en niet alleen maar luisteren. Bovendien zijn er op dagen als Amstellanddag andere vrijwilligers aanwezig om specifieke vragen over het park en de tuinen te beantwoorden en bezoekers andere verhalen over Wester-Amstel te vertellen.
Taylor: Kunt u me iets meer vertellen over het verzamelen van alle informatie die u nodig had om de tour te maken? Dat moet een hele onderneming zijn.
Harold: Ik heb al veel gelezen over de geschiedenis en in de komende weken zal ik de andere vrijwilligers vragen mij te voeden met hun kennis over Wester-Amstel. Daarna zet ik alles op een rijtje. Het grootste probleem voor mij is altijd om het binnen de tijd te houden.
Taylor: Ik denk dat dat een probleem is waar iedereen die een rondleiding geeft mee te maken krijgt als het over Wester-Amstel gaat. Je zou uren en uren door kunnen gaan, want er zijn zoveel verhalen te vertellen!
Harold: Eén ding moet je voorafgaand aan elke rondleiding bedenken: Wie is mijn publiek? Je moet je publiek leren kennen en dan beslissen welke richting je uitgaat. Dat maakt het elke keer weer een beetje anders.
Taylor: Wat vind u het leukst aan Wester-Amstel?
Harold: [Zonder een moment te aarzelen, geeft Harold antwoord] De rust. Er is een bankje aan het eind van het park waar ik graag zit. Ik ben bijzonder gesteld op deze plek en ik zou er de hele dag kunnenvertoeven.
Taylor: Welke plekjes moet iemand zien die Wester-Amstel voor het eerst bezoekt?
Harold: Ik hou van de boomgaard met alle bomen en de schaduw. Wat echt leuk is aan Wester-Amstel is de enorme diversiteit aan natuur en leuke plekjes om het hele jaar door te bezoeken. Om elke hoek valt er weer iets anders te ontdekken. Ik denk dat er voor iedereen wel een hoekje of een plekje is waar hij of zij heel erg gelukkig kan zijn en de stad achter zich kan laten.
Taylor: Denkt u dat het hebben van een plek als Wester-Amstel belangrijk is? Heeft deze buitenplaats een toegevoegde waarde voor de gemeenschap?
Harold: Absoluut. In de eerste plaats is het heel belangrijk dat er nog steeds een lijn naar het verleden is die ons leert hoe het vroeger was, maar ook hoe het nog steeds zou kunnen zijn. Het is bovendien een voorbeeld voor anderen over hoe je kunt delen, creëren en deel uitmaken van een gemeenschap.
Taylor: En tenslotte, wat hoopt u dat de toekomst brengt voor Wester-Amstel? Over vijf jaar, over tien jaar.
Harold: Ik hoop dat het er zo vredig en rustigblijft als nu en niet erg vercommercialiseerd. Bewaar het zoals het is, want het is prachtig.
Door: Taylor Blades