Toen ik door de poorten van Wester-Amstel stapte, wist ik dat het een perfecte dag zou zijn om met onze vrijwilligers te praten. De zon scheen door de bladeren, de planten barsten van nieuw leven en de vogels zongen in de boomtoppen.
Ik ging op zoek naar twee bijzondere vrouwen. Die maakten zich al klaar voor een middag werken in de tuin. Maar voordat hun therapeutische werk in de grond kon beginnen, was het tijd voor een praatje met het tweetal.
De één is Annemie van Hamel, onze langstzittende vrijwilliger, wiens ervaring en toewijding van onschatbare waarde zijn geweest voor de tuinen van Wester-Amstel. De ander Fleur Poots, onze nieuwste vrijwilliger, die vol verwondering haar eerste seizoen bij ons beleeft.
Verwend met keuzes waar we konden zitten, kozen we uiteindelijk op een van de groene bankjes in de siertuin aan de achterkant van het huis.
Taylor: Goedemorgen! Bedankt dat jullie hier vandaag zijn. Kunnen jullie jezelf voorstellen aan onze lezers?
Annemie: Ik ben Annemie van Hamel. Ik ben hier al 25 jaar vrijwilliger. Ik woon in Amstelveen.
Taylor: Ben je met pensioen? Werkzaam?
Annemie, lachend: Ik ben met pensioen… al heel lang.
Fleur: Mijn naam is Fleur Poots. Ik woon in Amsterdam, in de Rivierenbuurt, en ik schrijf voor een tijdschrift. Het heet Vind Magazine en gaat over antiek, geschiedenis en archeologie. Ik heb een achtergrond in kunst en cultuur.
Taylor: Hoe ben je bij Wester-Amstel terechtgekomen?
Fleur: Ik ben 20 jaar geleden naar Amsterdam verhuisd om te studeren. Ik ga graag de stad uit, en fiets dan langs de Amstel. Ik weet nog dat ik voor het eerst langs Wester-Amstel fietste en dacht: “Wow, wat is dat?” Vervolgens heb ik Wester-Amstel een keer bezocht tijdens Open Monumentendag, en sindsdien dacht ik altijd: “Het is zo’n mooie plek.” Het maakt me blij als ik er alleen al naar kijk.. Toen ik ontdekte dat ze vrijwilligers zochten voor de tuin, wist ik meteen dat ik dat wilde doen. Ik zocht vrijwilligerswerk, vooral gezond werk.
Taylor: Werken in een tuin is heerlijk voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Fleur: Precies. Het is zo makkelijk zijn om binnen te blijven zitten. Ook al is het weer slecht, als ik hier kom is altijd mooier dan ik denk. Er is bijna geen wind in de tuin, dus het voelt warmer aan dan elders. Ik vind het altijd fijn om hier te zijn.
Taylor: En Annemie, hoe heb jij Wester-Amstel gevonden? Je bent hier immers meer dan 25 jaar geleden begonnen als vrijwilliger.
Annemie: Op een dag fietste ik langs Wester-Amstel en zag ik dat ze vrijwilligers nodig hadden. Ik heb me aangemeld en nu is het 25 jaar later… Toen was het deel van de tuin dat wij als vrijwilligers moesten verzorgen veel kleiner. Het was alleen de stinzentuin en de moestuin, die uit acht bedden bestond.
Taylor: Toen jullie voor het eerst vrijwilligerswerk gingen doen, was dat voor of na de renovatie van het huis?
Annemie: Daarvoor. Toen werd het huis gehuurd (en gerestaureerd) door Groengebied Amstelland, en zij zorgden voor de rest van het terrein. We hadden toen de schuur nog niet eens.
Taylor: Hoeveel vrijwilligers waren er toen je begon? Is het aantal vrijwilligers in de loop der jaren toegenomen?
Annemie: Toen ik hier begon, waren we met denk ik acht mensen, nu zijn er 12 in de tuingroep.
Taylor: Op welke dagen van de week ben je vrijwilliger?
Annemie: Ik kom hier elke donderdag.
Fleur: Ik kom hier twee keer per week. We hebben vrijwilligersdiensten op dinsdag- en donderdagochtend. Sommige mensen komen alleen op dinsdag, anderen op donderdag, of beide dagen. Mijn collega Aleid is hier elke dag. Het is fijn dat er de hele week door mensen zijn.
Taylor: Beheert de tuingroep ook de andere delen van het park? Dus bijvoorbeeld de bomen, struiken of waterwegen?
Annemie: Nee, dat doet de parkgroep. Zij verzorgen de bomen en zo. Ze komen op zaterdag.
Taylor: Helpen de verschillende vrijwilligersgroepen elkaar ook wel eens?
Annemie: Vroeger was het gewoon één groep, er waren minder vrijwilligers.We zijn in de Corona-periode in groepen gaan werken. We mochten natuurlijk met niet teveel mensen zijn. Gereedschap delen, koffie drinken met elkaar, het moest allemaal anders.
[Fleur vertelt dat ze nog niet de kans heeft gehad om veel leden van de Parkgroep te ontmoeten, maar we verzekeren haar dat dit zal veranderen, omdat er elk jaar een paar vrijwilligersbijeenkomsten worden georganiseerd die je niet wil missen.]
Taylor: Wat doe je graag als je niet bij Wester-Amstel bent?
Fleur: Gelukkig heb ik een balkon, dus die vul ik met planten. Ik doe graag dingen thuis zoals lezen en mijn huis opknappen, naar musea en de film gaan. Vroeger ging ik veel het water op, maar ik heb geen boot meer dus nu ga ik meer fietsen en zwemmen.
Annemie: Ik heb een balkon, maar daar kan ik niets mee doen omdat het te hoog is. Daarom werk ik hier graag in de tuin, in de buitenlucht, vooral als het mooi weer is. Het is leuk om alles te zien groeien. En de mensen zijn natuurlijk aardig!
Taylor: Ik denk dat ik dit in elk interview zeg, maar het is een van de leukste kanten van vrijwilligerswerk bij Wester-Amstel. De mensen zijn zo aardig, het is echt een geweldige gemeenschap.
Fleur: Ja, precies. Het is echt een leuke groep waardoor je je thuis voelt. Koffietijd is een van de leukste momenten, want dan zitten we bij elkaar en praten we over van alles en nog wat. We hebben het vooral over het milieu en hoe slecht het gaat met de natuur. En iedereen is er echt verdrietig over. We willen er allemaal iets aan bijdragen. Het verbindt ons, deze liefde voor de natuur en voor het leven.
Taylor: Kun je me iets meer vertellen over je rol in de tuingroep? Wat doe je als je hier bent?
Annemie: Ik heb in de loop der jaren veel gedaan. Toen ik net begon, verzorgde ik één van de tuinbedden. Toen hadden de bedden aan de voorkant groenten, maar nu liggen ze allemaal achter de schuur. Daarna heb ik een paar jaar in de stinzentuin gewerkt en dat was erg leuk. Ik werkte samen met Jan.
Taylor: Heb je een bepaalde taak die je het leukst vindt om te doen?
Annemie: Nee, als het maar niet te zwaar is.
Taylor: Ik wil jou dezelfde vraag stellen Fleur, maar…. Hoe lang doe je eigenlijk al vrijwilligerswerk?
Fleur: Sinds maart.
Taylor: Oh, dus je bent ECHT nieuw!
Fleur: Ja, maar het is wel leuk, want toen ik hier voor het eerst kwam, groeide er bijna niets en sindsdien is alles geëxplodeerd. Ik help Aleid meestal in de moestuin. Maar ik doe alles wat gedaan moet worden. Ik heb niet echt favoriete klusjes op dit moment, want alles voelt echt… als… zen. Gewoon naar de vogels luisteren en mijn handen in de aarde steken.
Taylor: Met 25 jaar onder je riem Annemie, heb je lievelings fruit, groenten of kruiden die je graag mee naar huis neemt?
Annemie: Ik neem mee naar huis wat rijp is. Ik neem bonen mee naar huis, soms appels. De oogst wordt evenredig onder iedereen verdeeld.
Taylor: Oh, dat is leuk, dan heeft iedereen de kans om van alles een beetje mee naar huis te nemen.
[We bespreken alle heerlijke gerechten die de vrijwilligers hebben met alle producten uit bij Wester-Amstel zijn gekweekt – variërend van chutneys tot jam, azijn of pesto’s.]
Taylor: Heb je al iets geleerd of gezien waar je verrast door bent?
Fleur: Natuurlijk. Ik hou echt van alle vogels. Dus als we een vogel horen, leert Aleid me welke het is. Ik hou van het geluid van de groene specht. Het klinkt alsof hij lacht. Dat wist ik eerst niet. Dus nu, als ik bijvoorbeeld in het bos wandel met mijn moeder, zeg ik: “Oh, hoor je dat? Dat is de groene specht.” Dus ja, ik leer elke keer iets bij.
Taylor: Ah, de vogels van Wester-Amstel! We hebben er al heel wat artikelen over geschreven voor De Buitenplaats.
Annemie: Wij hadden vroeger ook kippen. En in een van de grote bomen hadden we haviken.
Fleur: Wist je dat er hier fazanten zijn EN dat ze de gewassen stelen?
Taylor: Wat? Nee, echt?
Fleur: Ja! We hebben het meegemaakt dat alle bonenplanten waren onthoofd. Omdat we veren vonden, konden we achterhalen welke vogels dit gedaan hadden. Momenteel vechten we tegen slakken en fazanten. We kunnen het beste kippen of eenden gebruiken om alle slakken in de tuin op te eten, maar dan moeten we wel iemand hebben die voor ze zorgt.
Taylor: Kunnen eenden worden gebruikt voor natuurlijke ongediertebestrijding?
Fleur: Ja, er is een specifiek soort eend die daar goed in is, de Indische loopeend.
[Beelden van schapen, kippen en eenden in Wester-Amstel vullen onze gedachten, voordat we overgaan op een nieuw onderwerp.]
Taylor: Fleur, deze vraag is voor jou omdat je geïnteresseerd bent in geschiedenis. Heb je al onderzoek gedaan naar wat er allemaal gebeurd is in Wester-Amstel?
Fleur: Nee, nog niet. Weet je, ik ben helemaal ondergedompeld in het hele tuingebeuren. Maar ik ben hier gekomen omdat Wester-Amstel niet alleen tuinen, maar ook een rijke geschiedenis heeft.
Annemie: Er is een heel mooi boek over de geschiedenis van het huis, wie hier gewoond heeft, enzovoort.
Fleur: Dat ben ik nog vergeten te vertellen… ik ben gek op rommelmarkten. Het zou voor mij heel interessant zijn als er nog wat oude voorwerpen in het huis zouden staan om te bekijken. Ik hou van artefacten, oude voorwerpen. Blijkbaar is er een kast met archeologische vondsten. Voorwerpen die vrijwilligers opgraven, zoals oude kleipijpen of stukken tegel. Ik heb het nog niet gezien, maar ik zou het graag willen!
Annemie: Vroeger hadden we tentoonstellingen in de hal. Dat was leuk, elke drie weken of zo, andere schilderijen en beelden.
Fleur: Oh, dat heb ik dus gemist! Dat klinkt erg leuk, ja.
Taylor: Nu worden er jazzconcerten georganiseerd in de parkzaal. De concerten vinden meestal plaats op de eerste zondag van elke maand. Ze zijn momenteel bezig met het schema voor het komende seizoen, maar ik vind zeker dat iedereen moet proberen om ze bij te wonen. Ze zijn elke keer uitverkocht en daar is een goede reden voor.
Taylor: Hebben jullie al anderen overtuigd om samen met jullie vrijwilligerswerk te komen doen?
Fleur: Nog niet, maar ik zou het iedereen aanraden. We hebben eigenlijk extra handen nodig, want er is te veel werk voor het aantal mensen dat hier is.
Taylor: Wat denk je dat een plek als Wester-Amstel toevoegt aan de lokale gemeenschap?
Annemie: Het is gewoon een leuke plek om te bezoeken. Om buiten te zijn, te genieten van de tuin, te picknicken… Alles.
Fleur: Als ik Wester-Amstel zie, kan ik me voorstellen hoe het hier vroeger was. Al die mooie, oude landgoederen met tuinen. Nu staat het vol met enorme herenhuizen, zwarte auto’s, beveiligingscamera’s en sportscholen in glas. Het maakt me verdrietig.
Ik denk dat het heel belangrijk is om dit te behouden, want het is mooi en mensen kunnen er komen om te ontspannen. Het is historisch en zegt iets over hoe de wereld er een paar eeuwen geleden uitzag. Ik vind dit een van de mooiste stukjes langs de Amstel.
Taylor: En dan mijn laatste vraag en misschien wel de moeilijkste om te beantwoorden… Heb je een favoriet plekje bij Wester-Amstel?
Fleur: Voor mij is dat het gebied achterin, achter de moestuin. We noemen dat het Vogelbos. Daar staat een bankje waar je kunt zitten. Het is er wat wilder en als je je omdraait kun je de hele moestuin zien en dat vind ik heel mooi.
Annemie: Ik heb geen favoriete plek. Ik vind elk deel van Wester-Amstel leuk!
Fleur: Ik moet toegeven dat ik nog niet overal heb gewandeld. Er is zoveel te doen in de tuin dat ik nog niet de kans heb gehad om rond te dwalen.
Taylor: Nou, er zal in de toekomst genoeg tijd zijn om op verkenning te gaan.
Door: Taylor Blades